Saturday, December 6, 2025

नासदीय सूक्त( मराठीत )


नासदीय सूक्त (अनंततेचे स्तोत्र, विश्वाची उत्पत्ती):

तेव्हा अस्तित्वही नव्हते किंवा अस्तित्वही नव्हते;
अवकाशाचे क्षेत्रही नव्हते, पलीकडे असलेले आकाशही नव्हते;
काय हालले? कुठे? कोणाच्या संरक्षणात?

तेव्हा मृत्यूही नव्हता किंवा अमरत्वही नव्हते;
रात्रीचे किंवा दिवसाचे कोणतेही वेगळे चिन्ह नव्हते;
तो श्वास घेत होता, वाराहीन, स्वतःच्या आवेगाने;
त्याशिवाय पलीकडे काहीही नव्हते.

सुरुवातीला अंधार होता, अंधाराने लपलेले;
विशिष्ट चिन्हांशिवाय, हे सर्व पाणी होते;
जे शून्याने बनले ते झाकले गेले;
तो उष्णतेच्या बळाने अस्तित्वात आला;

खरोखर कोणाला माहित आहे? येथे कोण हे घोषित करेल? ते कुठून
निर्माण झाले? ही सृष्टी कुठून आली?
या विश्वाच्या निर्मितीसह देव नंतर आले.
मग कोणाला माहित आहे की ते कुठून निर्माण झाले आहे?

देवाच्या इच्छेने ते निर्माण केले आहे की नाही;
कदाचित ते स्वतःच तयार झाले आहे की कदाचित ते घडले नाही;
जगाचा सर्वोच्च ब्रह्म, सर्वव्यापी आणि सर्वज्ञ
तो खरोखर जाणतो, जर नाही तर, कोणीही जाणत नाही.

 नासदीय सूक्ताचे श्री धनंजय यांनी केलेले समश्लोकी भाषांतर उपक्रम Archived 2021-01-22 at the वेबॅक मशीन. या संकेतस्थळावर आहे, ते असे :-

तेव्हाना असणेना नसणे होते,
धूळही नव्हती,ना आकाश पल्याड
कुठे, काय आश्रय, काय आवरण होते?
होते का पाणी गहन आणि गाढ? ||१|

ना होता मृत्यू,ना अमृतत्त्व तेव्हा
रात्री-दिवसांचे प्रकटणे नव्हते
निर्वाताने एका स्वतःला आणले जेव्हा,
आणिक नव्हते नाही, काहीच नव्हते. ||२||

अंधार होता, अप्रकट पाणीच पाणी
अंधाराने होते ते सगळे लपवले -
हे पोकळ झाकलेले, न-झालेले... आणि
त्यात तपातून एक महान उपजले ||३|

पुढे उद्भवला प्रथम तो काम
काम म्हणजे काय तर रेत मनाचे
मनीषेने हृदयात कवींना ये ठाव -
कळे नसण्याशी नाते असण्याचे ||४||

ओढलेले आडवे किरण... यांपैकी
काय होते खालीनी काय बरे वर?
महिमान होते, होते रेतधारी,
स्वयंसिद्ध येथे, प्रयत्न तेथवर ||५||

कोण बरे जाणतो, कोण सांगतो बोलून
कुठून उद्भवली, ही झाली कुठून?
देवही त्यापुढचे, झाले हे होऊन
कोण मग जाणतो, ही झाली कुठून? ||६||

उद्भवले हे होते होय ज्याच्यापासून धारण याला करतो, का नाहीच मुळी धरत? बघणारा जो आहे परम आकाशातून, तो हे जाणतोच - की नाही तोही जाणत? ।।७।।